Кантрольная (надзорная) дзейнасць у сферы органаў натарыяту

Закон аб натарыяце і натарыяльнай дзейнасці

Рашэнне Віцебскага аблвыканкама ад 21 снежня 2022 г. № 716 «Аб крытэрыях ацэнкі ступені рызыкі»

Выяўленыя парушэнні заканадаўства аб натарыяце

У ходзе вывучэння натарыяльных дакументаў выяўляюцца наступныя парушэнні:

1/ не выпатрабаванне згоды мужа дарыльшчыка або заявы дарыльшчыка аб адсутнасці мужа пры пасведчанні дагавораў адчужэння нерухомай маёмасці;

2/ адсутнасць у дакументах, на падставе якіх выдадзены пасведчанні аб праве на спадчыну, поўных дакументаў, якія пацвярджаюць факты наяўнасці адносін, якія з'яўляюцца падставай для паклікання да атрымання ў спадчыну па законе асобы, якая падала заяву аб выдачы пасведчання аб праве на спадчыну па законе да выдачы такога пасведчання (роднасныя і шлюбныя адносіны), а таксама складу і прыналежнасці спадчыннай маёмасці (калі долевая ўласнасць).

Згодна з артыкулам 1034 Грамадзянскага кодэкса Рэспублікі Беларусь (далей – ГК) смерць удзельніка агульнай сумеснай уласнасці з'яўляецца падставай для вызначэння яго долі ў такой уласнасці і падзелу агульнай маёмасці або выдзелу з яго долі памерлага ўдзельніка ў парадку, устаноўленым артыкулам 255 ГК. У гэтым выпадку спадчына адкрываецца ў дачыненні да агульнай маёмасці, якая прыпадае на долю памерлага ўдзельніка, а пры немагчымасці падзелу маёмасці ў натуры – у дачыненні да кошту такой долі.

Калі ў склад спадчыны ўваходзіць маёмасць, якая знаходзіцца ў сумеснай уласнасці мужа і жонкі, пунктам 121 Інструкцыі прадугледжана выкананне натарыусам шэрагу дзеянняў, у тым ліку прастаўленне адзнак на заявах або накіраванне паведамленняў. Пунктам 145 Інструкцыі прадугледжаны раздзел маёмасці, калі яна ўваходзіць у склад спадчыны і знаходзіцца ў долевай уласнасці;

3/ парушэнне устаноўленага парадку паведамлення спадчыннікаў, якія прынялі спадчыну, аб выдачы перажыўшаму мужу ці жонцы пасведчання аб праве ўласнасці альбо аб падачы мужам ці жонкай заявы аб выдачы пасведчання аб праве ўласнасці;

4/ не далучаюцца да заявы аб выдачы дубліката завяшчання дакументы, запатрабаваныя ў пацверджанне факту смерці завяшчальніка;

5/ парушэнне устаноўленых засведчвальных надпісаў (указанне ў засведчвальным надпісу даты, якая адрозніваецца ад той, якая пазначана ў рэестры для рэгістрацыі натарыяльных дзеянняў, або ўказанне ў тэксце даверанасці розных дат, даты здзяйснення і даты пасведчання, невыкананне формы засведчвальнай);

6/ адсутнасць устаноўленых адзнак на натарыяльных дакументах пры пасведчанні згоды, аб выдачы дубліката або парушэнне іх формы;

7/ адсутнасць ва ўстаноўлены перыяд у даверанасцях, якія выдаюцца на імя адваката, месца працы адвакатаў;

8/ у даверанасцях адсутнічалі адпаведныя запісы да подпісу прадстаўляемага аб растлумачэнні натарыусам зместу артыкула 72 Грамадзянскага працэсуальнага кодэкса Рэспублікі Беларусь адносна асоб, якія могуць быць прадстаўнікамі ў судзе Рэспублікі Беларусь;

9/ у даверанасцях, выдадзеных у парадку перадаручэння, у дачыненні да прадстаўляемай асобы па асноўнай даверанасці ўказваліся толькі прозвішча, уласнае імя, імя па бацьку;

10/ у рэестры для рэгістрацыі натарыяльных дзеянняў або ў засведчвальным надпісу адсутнічаў запіс аб здзяйсненні натарыяльнага дзеяння з выездам з указаннем адрасу месца здзяйснення натарыяльнага дзеяння;

11/ парушэнне устаноўленага парадку выпраўленняў і агаворак;

12/ парушэнне парадку фарміравання папярэдніх спраў па дасканалым натарыяльным дзеянням, калі запыты аб выпатрабаваньні звестак, неабходных для здзяйснення натарыяльнага дзеяння, паведамлення аб атрыманні ўсіх звестак і (або) дакументаў, неабходныя для здзяйснення натарыяльнага дзеяння, далучаюцца да дакументаў, на падставе якіх здзейснены натарыяльныя дзеянні;

13/ парушэнне вядзення рэестра для рэгістрацыі натарыяльных дзеянняў, форма якога ўстаноўлена заканадаўствам (адсутнасць подпісу грамадзян у графе «Распіска ў атрыманні натарыяльна аформленага дакументу», няпоўнае ўказанне віду натарыяльнага дзеяння ў графе «Змест натарыяльнага дзеяння»);

14/ не ўнясенне ў алфавітную кнігу завяшчанняў натарыуса звестак аб некаторых засведчаных завяшчанняў або няправільнае іх ўнясенне;

15/ адсутнасць адзнак аб праверцы натарыусам наяўнасці (адсутнасці) забароны адчужэння нерухомай маёмасці і арышту ў дачыненні да адчужальнай нерухомай маёмасці, права ўласнасці на якое ўзнікла ў 1999 годзе;

16/ неўнясенне звестак аб тых, хто звярнуўся за здзяйсненнем натарыяльных дзеянняў у алфавітную кнігу рэгістрацыі, няпоўнае ўнясенне устаноўленых звестак у кнігу рэгістрацыі ў графе 3, неўнясенне звестак у графу 6 «Дата накіравання запыту» або іх неадпаведнасць даце накіравання, неадпаведнасць названых дат паступлення дакументаў, адсутнасць подпісу ў графе «Заўвага»;

17/ неўнясенне ў кнігу ўліку выездаў натарыусам звестак аб выездзе для здзяйснення натарыяльнага дзеяння;

18/ адсутнасць у алфавітнай кнізе ўліку спадчынных спраў запісу аб выдачы дадатковага пасведчання;

19/ парушэнне тэрмінаў унясення звестак аб натарыяльным дзеянні ў адзіную электронную сістэму ўліку натарыяльных дзеянняў і спадчынных спраў, устаноўленых пастановай Міністэрства юстыцыі Рэспублікі Беларусь ад 15 ліпеня 2016 г. № 137 «Аб адзінай электроннай сістэме ўліку натарыяльных дзеянняў і спадчынных спраў», якія страцілі сілу па пастанове Міністэрства юстыцыі Рэспублікі Беларусь ад 8 снежня 2020 г. № 181, дзеючага з 3 студзеня 2021 г. Палажэння аб парадку ўнясення звестак у адзіную электронную сістэму ўліку натарыяльных дзеянняў і спадчынных спраў, складзе ўнасімых звестак, зацверджанага пастановай Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 16 снежня 2020 г. № 727;

20/ парушэнне устаноўленага парадку паведамлення натарыусам аб адкрыцці спадчыны спадчыннікаў, месца жыхарства (месца знаходжання) або месца працы якіх яму вядома;

21/ парушэнне ўстаноўленага тэрміну накіравання спецыяльнага фармуляра па здзейсненаму натарыяльнаму дзеянню.